Inleiding
Naar aanleiding van de 200ste verjaardag van Darwin, stond zijn evolutietheorie in 2009 volop in de belangstelling. Voor sommigen lijkt de evolutietheorie vandaag zo ingeburgerd dat ze nauwelijks nog de aandacht trekt. Bij anderen bestaat dan weer de indruk dat het debat juist in alle hevigheid woedt, vooral dan in de VS.
Publiek debat
In 1991 stelde de Amerikaanse jurist, Philip Johnson, de evolutietheorie aan de kaak in zijn boek “Darwin on trial” en gaf hiermee een grote impuls aan het publieke debat, een debat dat hij zelfs aanmoedigt. Enkele jaren later, in 1996, bracht de moleculaire bioloog, Michael Behe, de enorme complexiteit van de levende cel onder de aandacht van het grote publiek, met zijn ophefmakend boek “Darwin’s black box”. Ondertussen ontstond in de VS de Intelligent Design beweging, die ook in Nederland bekend is.
Maar ook voorstanders van de theorie, en vooral sommige atheïsten, waren de afgelopen decennia heel actief met het propageren van de evolutietheorie. In zijn boek “The blind watchmaker” hield de Engelse bioloog, Richard Dawkins, in 1986 al een vurig pleidooi voor het Neodarwinisme, dat hij zelf een sneltrein tot het atheïsme noemt. En in België trok de Gentse filosoof, Johan Braeckman, enkele jaren geleden ook een atheïstische conclusie in zijn boek “Darwin’s moordbekentenissen”.
Paradox
Aan ideologie dus geen gebrek, zeker als het gaat over de vraag naar onze oorsprong. Maar veel meer dan ideologisch controversieel is de evolutietheorie eigenlijk wetenschappelijk paradoxaal. De afgelopen 150 jaar werden immers steeds meer aanwijzingen gevonden in het voordeel van de theorie. Maar merkwaardig genoeg zijn in dezelfde periode ook steeds meer aanwijzingen gevonden in het nadeel van de theorie. Een genuanceerd standpunt is daarom op zijn plaats. We zullen verder zien hoe men deze schijnbaar tegenstrijdige tendensen kan begrijpen door eerst het fundament van de evolutietheorie goed te begrijpen.
Op deze site krijgt u geen ideologische propaganda voor of tegen evolutie maar een eenvoudige samenvatting van het wetenschappelijk onderzoek. Zo kan u het actuele evolutiedebat situeren in de context van de opmerkelijke paradox waartoe de wetenschappelijke bevindingen aanleiding geven.
Een paradox die overigens niet nieuw is. In de inleiding op zijn boek «On the origin of species» schreef Darwin al in 1859: «Ik besef maar al te goed dat er in dit boek nauwelijks één enkel punt wordt besproken, waarvoor geen feiten kunnen worden aangedragen die dikwijls leiden tot schijnbaar tegenovergestelde conclusies dan de mijne.»
Als we kijken naar de onderzoeksresultaten van de laatste decenia, dan lijken Darwin ’s inleidende woorden vandaag weer brandend actueel. In hoeverre had Darwin het bij het rechte eind? Aan u om zelf een conclusie te trekken…