Een lijvig samenvattend boek (1500 blz) over de evolutietheorie waarin Gould argumenteert dat de fundamenten van het Neodarwinisme nog nooit eerder grondig verdedigd werden. Hij stelt een uitgebreide evolutietheorie voor waarin uiteraard zijn eigen theorie van het punctuerend evenwicht is opgenomen, maar ook de veelheid aan factoren die volgens hem nodig zijn om de evolutie te kunnen verklaren. De eerste 7 hoofdstukken geven een historisch verslag van het wetenschappelijk eveolutiedebat. Vanaf hoofdstuk 8 geeft hij een synthese van hoe hij het anno 2002 ziet. Dit boek kan daarom rustig gelden als zijn wetenschappelijk testament.